Το Συνδρομο ΔΕΠ-Υ (Διάσπαση Προσοχής/Υπερκινητικότητα) στα παιδιά: Συμβουλές για γονείς,εκπαιδευτικούς,ειδικούς θεραπευτές

Μαρία Ιγνατίου, M.Sc.

Λογοθεραπεύτρια

Μετεκπαιδευθείσα στην Αγγλία, City University London 

Επιστημονική Υπεύθυνη 

Διεπιστημονικού Κέντρου Ηπείρου

www.diepistimoniko.gr

Το παιδί μου είναι 5 χρονών και παρουσιάζει καθυστέρηση την ομιλία του. Μπορεί να φταίει η διάσπαση προσοχής του; 

Σίγουρα η καθυστέρηση σε αυτή την ηλικία θα πρέπει να αξιολογηθεί και να εντοπιστούν οι αιτίες. Η ΔΕΠΥ έχει αναφερθεί ότι πολύ συχνά συνυπάρχει με προβλήματα στην εξέλιξη του λόγου και σε κάποιο βαθμό μπορεί να επηρεάζει την  εξέλιξη της ομιλίας σε ένα παιδί κυρίως σε μικρότερες ηλικίες. Στην ηλικία όμως των 5 ετών και ανάλογα με την μορφή και τα χαρακτηριστικά της καθυστέρησης αυτής μπορεί να γίνει πλήρης αξιολόγηση της ανάπτυξης του λόγου και επιπλέον η ΔΕΠΥ από μόνη της δεν εκφράζεται με συμπτώματα καθυστέρησης στην ομιλία και το λόγο.  

Στο σχολείο, η κόρη μου είναι αντιδραστική κι ανυπάκουη απέναντι στον δάσκαλο, με αποτέλεσμα να έχει χαμηλές μαθησιακές επιδόσεις. Υπάρχει περίπτωση να έχει ΔΕΠ-Υ; 

 Για να μπορούμε να μιλάμε για ΔΕΠΥ σε ένα παιδί θα πρέπει αυτές οι συμπεριφορές αρχικά να παρουσιάζονται και σε άλλα περιβάλλοντα και με άλλους ανθρώπους και όχι μόνο με ένα συγκεκριμένο άτομο. Ωστόσο θα πρέπει να εξεταστούν και άλλες παράμετροι ώστε να μπορούμε να συνδυάσουμε αυτές τις συμπεριφορές με χαμηλές μαθησιακές επιδόσεις.

Ο γιος μου έχει διάγνωση ΔΕΠ-Υ. Πώς μπορώ να τον βοηθήσω κατά τη μελέτη μαθημάτων του στο σπίτι;

Το κάθε παιδί είναι ξεχωριστό και χρειάζεται το δικό του εξατομικευμένο πρόγραμμα. Ωστόσο κάποιες συμβουλές που θα μπορούσαν να βοηθήσουν την μελέτη στο σπίτι είναι να δημιουργείται χώρος μελέτης στο σπίτι με προκαθορισμένες ώρες και ρουτίνες για μελέτη, χρήση ημερολογίου που θα αναγράφονται οι καθημερινές δραστηριότητες του παιδιού, οι οδηγίες που απευθύνετε στα παιδιά θα πρέπει να είναι σύντομες και ξεκάθαρες, συχνά διαλείμματα, όρια, κανόνες, έλεγχο και δομημένες συμπεριφορές.

Είμαι εκπαιδευτικός σε γενικό σχολείο και δυσκολεύομαι πολύ να οριοθετήσω στην ταξη τη συμπεριφορα ενός μαθητή μου με έντονη υπερκινητικότητα και διάσπαση προσοχής. Τί μπορώ να κάνω; 

Ο εκπαιδευτικός θα μπορούσε να κάνει κάποιες μικρές αλλαγές μέσα στην τάξη αλλά και στην διαχείριση των παιδιών ώστε να διευκολυνθεί το έργο του. Ωστόσο σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να στιγματιστεί και να περιθωριοποιηθεί ο εν λόγω μαθητής. Κάποιες συμβουλές θα μπορούσαν να είναι οι εξής. Η θέση του παιδιού να είναι κοντά στο γραφείο του δάσκαλου. Να αποφεύγονται τα εξωτερικά ερεθίσματα. Να μην κάθεται το παιδί κοντά σε συστήματα κλιματισμού, πόρτες, παράθυρα κ.λπ. Να αποφεύγονται οι πολλές και γρήγορες μεταβάσεις από μια δραστηριότητα σε άλλη. Να αναρτώνται οι κανόνες σε περίοπτο μέρος. Προσπάθεια οι δραστηριότητες να γίνονται πιο ενδιαφέρουσες. Διοχέτευση της υπερκινητικότητας του παιδιού σε αποδεκτά κανάλια.

Το παιδί μου δυσκολεύεται να είνα ήσυχο στην τάξη, μιλάει αδιάκοπα, δεν συγκεντρώνεται και σηκώνεται συχνά από την καρέκλα. Μου είπαν ότι χρειάζεται παράλληλη στήριξη. Πώς θα μπορούσε να βοηθήσει αυτό; 

Η παράλληλη στήριξη θα μπορούσε να βοηθήσει περισσότερο βοηθητικά ως προς τη συμπεριφορά του παιδιού. Δηλαδή ο εκπαιδευτικός θα ήταν σαν φυσικός καθοδηγητής και το «μοντέλο» μίμησης και ενίσχυσης του παιδιού ώστε να του δίνει μια συχνή υπενθύμιση. Στόχος της είναι να καταφέρει ο μαθητής να ενταχθεί στη σχολική τάξη χωρίς να χρειάζεται πάντα κάποιον  καθοδηγητή.

Είμαι λογοθεραπεύτρια κι έχω έναν μαθητή με ΔΕΠ-Υ. Πώς θα μπορούσα να οργανώσω καλύτερα την ώρα της ατομικής συνεδρίας λογοθεραπείας του παιδιού ώστε ο χρόνος να είναι πιο παραγωγικός;

Στην λογοθεραπεία θα πρέπει αρχικά να αξιολογηθούν οι ανάγκες του παιδιού και με βάση αυτές να δημιουργηθεί ένα εξατομικευμένο θεραπευτικό πλάνο. Στις αρχικές συνεδρίες αυτό που θα βοηθούσε ένα λογοθεραπευτή θα ήταν μια καλά οργανωμένη και δομημένη συνεδρία, με συχνά διαλείμματα. Η επιβράβευση θα πρέπει να είναι συχνή και να αλλάζει όταν κρίνεται αναγκαίο. Μέχρι το παιδί να μπει σε ένα πρόγραμμα θα μπορούσε η αίθουσα συνεδρίας να έχει λίγα ερεθίσματα, ωστόσο αυτό με την πάροδο του χρόνο θα πρέπει να αλλάξει καθώς το παιδί θα πρέπει να γενικεύει τις δεξιότητες του. Ας μην ξεχνάμε ότι ο κόσμος μας είναι γεμάτος από ερεθίσματα!  

Ευχαριστώ πολύ την κα Μαρία Ιγνατίου για τη συνεργασία και την παραχώρηση απαντήσεων στις ερωτήσεις των αναγνωστών της ιστοσελίδας.