Η ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΔΡΑ: Η σχέση με την σύντροφο τους

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Η σχέση με τη σύντροφο τους (μέρος 1)

Από μικρή ηλικία τα νεαρά αγόρια έχουν μια αποστολή που ο Φρόιντ ονόμασε:"αποκήρυξη θηλυκότητας" (Monick 1987) – μια κυριολεκτικά λυσσαλέα προσπάθεια να δείξουν ότι ο ανδρισμός τους δεν είναι μολυσμένος από θηλυκά στοιχεία. Η πρώτη εκδήλωση αυτής της αντιθηλυκότητας ανιχνεύεται στη σχέση μητέρας – γιου. Η πολύ κοντινή σχέση με τη μητέρα, “το παιδί της μαμάς” εκλαμβάνεται ως απειλή κατά του ανδρισμού. Σύμφωνα με την ψυχαναλυτική θεωρία, στα πλαίσια της ανάπτυξης της γυναικείας ταυτότητας τα κορίτσια πρέπει να εγκαταλείπουν την προσκόλληση στον πατέρα και παροτρύνονται να ενισχύσουν το δεσμό τους με τη μητέρα.  Το ίδιο πρότυπο – ανεστραμμένο -  ακολουθούν κανονικά και τα αγόρια . Γι’αυτά όμως ο γονέας  με τον οποίο πρέπει να ταυτιστούν είναι ο παραδοσιακά απών και απρόσιτος πατέρας. Έτσι τα αγόρια δε θυσιάζουν απλώς τη φροντίδα της μητέρας τους, αλλά στη συνέχεια εγκαταλείπουν κάθε είδος φροντίδα , με αποτέλεσμα να νιώθουν ευάλωτα και μόνα.(Osherson 1986)

Για τον Καρλ Γιουνγκ,  οι άνδρες παίζουν το ρόλο του "ήρωα" στην προσπάθεια να ξεπεράσουν το φόβο τους μήπως τους "καταβροχθίσει" η μητέρα τους (Monick,1987). O ήρωας βρίσκεται σε αυτή τη θέση ανταποκρινόμενος με επιτυχία σε μια επικίνδυνη πρόκληση, χωρίς την προστασία της μητέρας του. Συχνά πραγματοποιεί ένα μακρύ και μοναχικό ταξίδι. Ο ήρωας έχει την ανάγκη των άλλων, όμως η βοήθεια έρχεται από ξένους, και όχι από τους γονείς του. Σε καμιά περίπτωση από την μητέρα

του!

Στο τέλος του δύσκολου ταξιδιού του, τον περιμένει η επιβράβευση για το θάρρος του, που συνήθως παίρνει τη μορφή του έρωτα μιας όμορφης γυναίκας.Υπάρχει, συνεπώς μια τραγική ειρωνεία σε αυτό. Για να αποδείξει ο άνδρας τον ανδρισμό του πρέπει να απαρνηθεί την υποστήριξη μιας γυναίκας και να κερδίσει την υποστήριξη μιας άλλης. Καταλήγουμε πως, χωρίς την ύπαρξη μιας γυναίκας ο ανδρισμός είναι διφορούμενος.

Δυσκολίες στην επικοινωνία με τους άντρες προκύπτουν από:

• Την εσωτερική σύγκρουση που πηγάζει από το γεγονός ότι θέλουν να είναι προστάτες και να φροντίζουν, συγχρόνως όμως κουβαλούν μέσα τους την έντονη επιθυμία να τους φροντίζουν! Δίνουν έτσι αντιφατικά μηνύματα στη σύντροφό τους.
• Την απόκρυψη των συναισθημάτων τους. Το να είναι κάποιος "κλειστός" εκφράζει έναν από τους πια σημαντικούς κανόνες των ανδρών: μη δίνεις μεγάλη προσοχή στα συναισθήματα σου  ή τουλάχιστον, κράτα τα για τον εαυτό σου!  Οι άνδρες φοβούνται ότι με την έκφραση των συναισθημάτων τους, θα    φανούν ευάλωτοι και αδύναμοι, και αυτά είναι θηλυκά στοιχεία. Ο θυμός είναι το μοναδικό ισχυρό συναίσθημα που οι άνδρες συνήθως εκφράζουν. Το έχουν παρατηρήσει σε άλλους άνδρες, κυρίως στους πατερες τους. Πίσω  από τη μάσκα του θυμού βρίσκονται κι άλλα συναισθήματα τα οποία οι άνδρες αρνούνται.

• Γενικά στη δυσκολία να κάνουν διάκριση ανάμεσα στις σκέψεις και τα συναισθήματα.
• Την τάση τους να εκφράζουν το ενδιαφέρον τους με τις πράξεις τους και όχι με συναισθήματα.
• Την τάση να μην επιτρέπουν στον εαυτό τους να εκφράζει ανάγκες, καθ’ότι : όταν κάποιος έχει ανάγκες είναι ευάλωτος.
• Την παγίδα των προσδοκιών όπου "πέφτουν" και αφορά:

           α) Τι προσδοκούν από αυτούς οι γυναίκες

           β) Τι προσδοκούν οι ίδιοι από τον εαυτό τους στις σχέσεις τους με τις γυναίκες

           γ) Τις προσδοκίες που η κοινωνία μας υπαγορεύει στους άνδρες ως αναπόσπαστο στοιχείο στις αλληλεπιδράσεις τους με τις γυναίκες .(Οι άνδρες για παράδειγμα, είναι συνηθισμένοι να πιστεύουν ότι οι γυναίκες έχουν εξαιρετικές ικανότητες και εμπειρία στην ανατροφή των παιδιών, στις σχέσεις, στις κοινωνικές καταστάσεις, στις ευθύνες του σπιτιού, στα συναισθήματα. Οι γυναίκες από την άλλη πλευρά θεωρούν ότι οι άνδρες τα καταφέρνουν καλά στα οικονομικά θέματα, στις επαγγελματικές σχέσεις, στις επισκευές και ότι  έχουν την ευθύνη να συντηρούν την οικογένεια ("Κουβαλητής")

Η ΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΑΝΔΡΩΝ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗΝ ΑΛΛΑΓΗ

Οι άνδρες όχι μόνο αντιστέκονται στην αλλαγή, άλλα μπορεί ακόμη και να αγνοούν την ίδια την ανάγκη για αλλαγή. Για να μπορέσουν να πραγματοποιήσουν κάποια αλλαγή θα πρέπει πρώτα ν αναγνωρίσουν τη σημασία της, και για να γίνει αυτό ίσως χρειαστεί να ταρακουνηθούν.(π.χ. απειλή διαζυγίου από τη σύζυγο). Όταν οι άνδρες γίνονται σύζυγοι, βιώνουν μερικές από τις ισχυρότερες συγκρούσεις της ζωής τους. Χρειάζονται να είναι συναισθηματικά ανοικτοί και ευαίσθητοι προς τη σύντροφο τους. Αυτό όμως έρχεται σε αντίθεση με την εκπαίδευση του άνδρα.

Αν οι άνδρες γίνουν έτσι όπως οι γυναίκες λένε ότι τους θέλουν έρχονται σε σύγκρουση με το  "είδος" του άντρα που τους δίδαξαν οι πατέρες τους. Πολλοί νιώθουν ότι τους ζητείται να γίνουν κάτι που οι πατέρες τους δεν  θα ενέκριναν – και αυτό γιατί οι πατέρες είναι εκείνοι που προσδιορίζουν και διδάσκουν τα αγόρια τι είναι ο ανδρισμός. Βέβαια οι περισσότερες από αυτές τις διεργασίες δε γίνονται συνειδητά .

Το αίτημα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι άνδρες, να αλλάξουν σύμφωνα με τις επιθυμίες της σημερινής γενιάς των ενηλίκων γυναικών, ισοδυναμεί με τη  «δολοφονία της εικόνας του ίδιου του εαυτού τους››.(Kolbensdilag 1979).

Πηγή: Άνδρες σε θεραπεία-  ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΑΛΛΑΓΗ των METH L. RICHARD, PASICK ROBERT, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, έτος 2000.