"Όταν το παιδί έχει τικ" από τη Δρ Αναστασία Κουμούλα

Τι είναι τα τικ; 

Το Σύνδρομο Tourette (Τουρέτ) ή αλλιώς Σύνδρομο Gilles de la Tourette είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή που χαρακτηρίζεται από την παρουσία πολλαπλών κινητικών και φωνητικών τικ. Τα τικ είναι ξαφνικές, ταχείες, επαναλαμβανόμενες, άσκοπες, άρρυθμες, στερεοτυπικές συσπάσεις κινητικών ή φωνητικών μυών. Υπάρχουν δυο είδη τικ: Κινητικά και φωνητικά. Τα τικ επίσης μπορεί να είναι απλά ή πολύπλοκα.

Η Δρ Κουμούλα Αναστασία, παιδοψυχίατρος και συντονίστρια διευθύντρια του Τμήματος Ψυχιατρικής Παιδιών και Εφήβων στο Σισμανόγλειο Νοσοκομείο Αττικής λύνει τις απορίες μας σχετικά με τα παιδικά τικς και το σύνδρομο Tourette.

Υπάρχει κληρονομικότητα στο σύνδρομο Tourette;

To σύνδρομο Tourette είναι κληρονομικό κι αυτό αποδεικνύεται από μελέτες που έχουν γίνει που αφορούν οικογένειες διδύμων. Γίνεται μία προσπάθεια να εντοπιστούν συγκεκριμένα γονίδια αλλά ήδη φαίνεται πώς σε μια οικογένεια που ήδη υπάρχει ένα άτομο με αυτο το σύνδρομο, υπάρχει αυξημένη πιθανότητα επανεμφανισης του σε επόμενη γενιά.

Ένα παιδί με σύνδρομο Tourette μπορεί να εμφανίσει σύνοδες διαταραχές;

Ναι, η πιο συχνή διαταραχή ειναι η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή, που σημαίνει ότι έχει κανείς έμμονες ιδέες (ιδεοληψίες) και καταναγκασμούς, δηλαδή οι ίδιες πράξεις που επαναλαμβάνονται συνεχώς . Επίσης, συναντάμε  συχνά μαζί με το σύνδρομο Tourette την υπερκινητικότητα ή αλλιώς ΔΕΠΥ(Διαταραχή Ελλειματικής προσοχής και υπερκινητικότητα), ή και δυσκολίες στη διαχείριση θυμού και προβλήματα στον ύπνο. Τέλος, συναντάμε συχνά διαταραχες τις διάθεσης (κατάθλιψη, διπολική διαταραχή) και μαθησιακές δυσκολίες. Περίπου το 80% των ατόμων με σύνδρομο Tourette έχουν και κάποια από τις σύνοδες διαταραχές που προανέφερα.

Για ποιό λόγο συμβαίνει αυτό;

Ο εγκεφαλος είναι ενιαίο όργανο, δηλαδή μια περιοχή που πλήττεται μπορεί να αγκαλιάζει και μία διπλανη περιοχή του εγκεφάλου. Συνεπώς μία νευροαναπτυξιακή διαταραχή μπορεί να επηρεάζει πολλές και διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου. Ως προς την Ιδεοψυχανασκαστική διαταραχή, μελέτες έχουν δείξει πως υπάρχει κοινο γενετικό αίτιο.

Γιατί είναι σημαντική η έγκαιρη διάγνωση;

Ένα παιδί μπορεί να γίνεται θύμα πειραγμάτων και χλευασμού από συνομιλήκους, γεγονός που κρύβει κινδύνους ως προς την κοινωνική του πρσαρμογη και την μαθησιακή του επίδοση. Όσο νωρίτερα οι γονείς το γνωριζουν, τοσο καλύτερα θα αντμετωπιστεί το σύνδρομο.

Υπάρχει θεραπεία;

Υπάρχουν αρκετές θεραπείες που μειώνουν τα συμπτώματα, συγκεκριμένα η γνωσιακή-συμπεριφοριστική ψυχοθεραπεία είναι η πιο κατάλληλη για τα συμπτώματα ήπιας και μέτριας έντασης. Δεν μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει πλήρης ίαση, καθώς τα συμπτώματα μπορεί να επανέρχονται μέσα στο χρόνο με μεγάλες περιόδους ύφεσης, όμως αυτά θα έχουν διαφορετική ένταση και ποιότητα με την προϋπόθεση πως ακολουθεί το άτομο θεραπευτικό πρόγραμμα. Το παιδί εκπαιδεύεται στο να μαθαίνει τεχνικές ώστε να αντιμετωπίζει στο μέλλον τα τικ που έχει. Σαφώς, υπάρχει και η φαρμακευτική θεραπεία που εφαρμόζεται σε συμπτώματα σοβαρής μορφής, η οποία είναι αρκετά ασφαλή χωρίς ανεπιθύμητες ενέργειες και με καλή αποτελεσματικότητα.

Πού μπορούν να απευθύνονται οι γονείς των παιδιών και εφήβων με Σύνδρομο Tourette:

Το Τμήμα Ψυχιατρικής Παιδιών και Εφήβων του Σισμανογλείου ΓΝΑ έχει αναπτύξει Ειδικό Ιατρείο για Νευροαναπτυξιακές Διαταραχές. Τηλέφωνα επικοινωνίας: 210 8039298, 210 8039277.

Ακούστε εδώ τη συνέντευξη που παραχώρησε η Δρ . Αναστασία Κουμούλα .